Ο νέος κανονισμός της ΕΕ -που ισχύει από τις 12 Σεπτεμβρίου 2025- αλλάζει ριζικά τον τρόπο που διαχειρίζονται οι κατασκευαστές τα δεδομένα, δίνοντας πλέον τον έλεγχο στους ίδιους τους κατόχους των οχημάτων.
Ουσιαστικά, ο κανονισμός Data Act τερματίζει την αποκλειστική διαχείριση δεδομένων από τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Πλέον, οι οδηγοί θα έχουν ελεύθερη και χωρίς χρέωση πρόσβαση σε κρίσιμες πληροφορίες του αυτοκινήτου τους, όπως στοιχεία διάγνωσης, ιστορικό χρήσης και δεδομένα συντήρησης.
Η ρύθμιση αυτή δίνει νέες δυνατότητες στους κατόχους. Θα μπορούν να μοιράζονται δεδομένα με ασφαλιστικές εταιρείες για χαμηλότερα ασφάλιστρα, να επιλέγουν ελεύθερα συνεργεία χωρίς να χάνεται η εγγύηση ή να χρησιμοποιούν εφαρμογές τρίτων που βασίζονται σε δεδομένα του οχήματος. Επιπλέον, σε περίπτωση βλάβης, η άμεση πρόσβαση στα στοιχεία θα διευκολύνει τη γρηγορότερη ανίχνευση προβλημάτων.
Οι κατασκευαστές υποχρεούνται να προσφέρουν ξεκάθαρο μηχανισμό πρόσβασης, είτε μέσω εφαρμογής που θα είναι εγκατεστημένη στο αυτοκίνητο είτε μέσω διαδικτυακής πύλης. Από τον Σεπτέμβριο του 2026, όλα τα νέα μοντέλα θα πρέπει να είναι τεχνικά σχεδιασμένα ώστε να παρέχουν αυτόματα αυτή τη δυνατότητα.
Ο κανονισμός εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΕ στα τέλη του 2023 και ισχύει άμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη. Στη Γερμανία, το υπουργείο Ψηφιακών και Μεταφορών ετοιμάζει ειδική νομοθεσία για να καθορίσει τις αρμόδιες αρχές και το πλαίσιο κυρώσεων.
Παρά την ικανοποίηση των οργανώσεων καταναλωτών που βλέπουν περισσότερη διαφάνεια και ελευθερία επιλογής, οι βιομηχανικοί φορείς προειδοποιούν για ασαφή σημεία. Οι σύνδεσμοι Bitkom και BDI τονίζουν ότι χωρίς εθνικό πλαίσιο, δεν υπάρχουν σαφείς μηχανισμοί εφαρμογής.
Επιπλέον, ειδικοί σε θέματα προσωπικών δεδομένων ανησυχούν για πιθανές διαρροές ευαίσθητων πληροφοριών. Ο ADAC ζητά ειδικούς κανόνες για την αυτοκινητοβιομηχανία, ώστε να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με τη συλλογή και χρήση δεδομένων από τα οχήματα.
Ήδη αρκετές μάρκες, όπως Audi, Ford, Mercedes, Seat/Cupra και Volkswagen, έχουν ανοίξει ενημερωτικές ιστοσελίδες με οδηγίες πρόσβασης για τους πελάτες τους.
Συνολικά, ο Data Act σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο: οι οδηγοί αποκτούν για πρώτη φορά ουσιαστικό έλεγχο στα δεδομένα των αυτοκινήτων τους, ενώ οι κατασκευαστές καλούνται να ισορροπήσουν ανάμεσα στη διαφάνεια και την προστασία της ιδιωτικότητας.
