Του Στέλιου Κυθρεώτη
Μέσα σε 48 ώρες είχαμε δυστυχώς τρία θανατηφόρα με μοτοσικλέτες. Και αντί να ενσκήψουμε στο πρόβλημα στην λεπτομέρεια, για παράδειγμα στο ότι κανείς από τους τρεις νεκρούς δεν φόραγε κράνος, η Πολιτεία δράττεται της ευκαιρίας να εκθειάσει το επερχόμενο σύστημα φωτοεπισήμανσης (κάμερες ταχύτητας). Το κάνει, γιατί η ταχύτητα «πουλάει». Μέγα λάθος.
Η ανάλυση των στατιστικών στοιχείων των δυστυχημάτων αλλά και οι λόγοι που προκάλεσαν τα πρόσφατα δυστυχήματα, δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τις κάμερες, η συντριπτική πλειοψηφία των θανατηφόρων δυστυχημάτων δε, ούτε με την ταχύτητα. Και για να μην παρεξηγηθώ, οι κάμερες ταχύτητας όντως μειώνουν τα δυστυχήματα όταν τοποθετούνται στα «μελανά σημεία» (σημεία που έχουν γίνει σοβαρά ή θανατηφόρα δυστυχήματα και όχι όπου λάχει), αν βέβαια οι οδηγοί ενημερώνονται και ελαττώνουν ταχύτητα μειώνοντας τον κίνδυνο. Οι κάμερες ταχύτητας δεν είναι όμως προτεραιότητα στην Κύπρο, με βάση την ανάλυση των δυστυχημάτων, οπότε εύλογα οι πολίτες θα μουρμουράνε για εισπρακτικές πρακτικές.
Οι δηλώσεις πως «όταν τοποθετήθηκαν το 2006 και 2007 στην Κύπρο είχαν μειώσει τα δυστυχήματα κατά 53%» εκτός του ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Αστυνομίας δεν επιβεβαιώνονται, είναι και λανθασμένες. Στην ουσία, η αναφορά κατόπιν των επισημάνσεων ότι αυτό δεν συνέβαινε στην πορεία άλλαξε και έγινε «είχαν μειώσει τα δυστυχήματα κατά 53% στα σημεία που τοποθετήθηκαν», δηλαδή σε 15 περίπου σημεία παγκύπρια. Άρα δεν μείωσαν τα θανατηφόρα, τα οποία το 2007 (με κάμερες) αυξήθηκαν. Τα στοιχεία υπάρχουν και βέβαια αυτό που επίσης δεν αναφέρεται εδώ και 14 χρόνια (από όλες τις κυβερνήσεις και τους υπουργούς) είναι πως μετά την αφαίρεση τους το 2007, σε πολλά σημεία, τα δυστυχήματα χωρίς σύστημα καμερών, μειώθηκαν, σε ορισμένες περιπτώσεις δε έφτασαν και στο μηδέν. Χωρίς κάμερες.
Δεν είμαστε «αρνητές» των καμερών. Ούτε υποστηρίζουμε την ταχύτητα στους δρόμους. Το αντίθετο μάλιστα! Είμαστε γνώστες του αντικειμένου σε βάθος και γι’ αυτό επιμένουμε. Δεν μπορούμε και δεν θα μείνουμε απαθείς σε δηλώσεις υπευθύνων εδώ και δεκαετίες, που δεν ευσταθούν.
Δεν μπορεί να έχουμε τρεις θανάτους μοτοσικλετιστών σε άσχετες ώρες και σημεία τις τελευταίες 48 ώρες, με οδηγούς που κακώς δεν φόραγαν κράνος και να «αρπάζουμε» την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις κάμερες και το ότι θα μειώσουν τα δυστυχήματα κατά 50%. Και αν δεν ερωτηθούμε, δεν θα ξεκαθαρίσουμε ότι εννοούμε 50% στα σημεία που θα τοποθετηθούν και όχι τα θανατηφόρα δυστυχήματα γενικά (ποσοστό που όπως προανάφερα, δεν επιβεβαιώνεται από τα επίσημα στατιστικά).
Η έλλειψη επιχειρημάτων αλλά και προβληματισμού για τις υπόλοιπες κατηγορίες πρόκλησης δυστυχημάτων είναι εμφανής. Όπως και για τις υπόλοιπες κατηγορίες του Safe System που θα έπρεπε να ασχολείται η οδική ασφάλεια στην Κύπρο, μεταξύ άλλων και τους ασφαλείς δρόμους και τα ασφαλή οχήματα. Είναι κρίμα που οι υπεύθυνοι διαχρονικά, εδώ και δεκαετίες, εστιάζουν στον εύκολο τρόπο αντιμετώπισης που προφανώς δεν μειώνει τα θανατηφόρα, δηλαδή στις κάμερες και στα ραντάρ. Δεν είμαστε εναντίον και αυτής της μεθόδου, όμως με βάση τις αιτίες πρόκλησης σοβαρών και θανατηφόρων δυστυχημάτων στην Κύπρο, ο παράγοντας υπερβολική ταχύτητα είναι το 2020 έβδομος. Προηγούνται άλλοι έξι, όπως η παράνομη στροφή δεξιά, λόγος στον οποίο οφείλονται πρόσφατα θανατηφόρα δυστυχήματα. Προηγείται η πιο σοβαρή αντιμετώπιση αλλοδαπών οδηγών μοτοποδηλάτων που κινδυνεύουν καθημερινά. Η πιο ενδελεχής εξέταση ηλικιωμένων μιας και 44% των ατόμων που έχασαν την ζωή τους το 2019 ήταν άνω των 60 ετών. Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Και βέβαια, ο γερασμένος στόλος των οχημάτων στην Κύπρο και η κάκιστη ποιότητα του οδικού δικτύου.
Πριν φτάσουμε στις κάμερες του κόστους των 45 εκατ. ευρώ οι οποίες τοποθετούνται σύντομα, θα πρέπει να τοποθετήσουμε σύγχρονες μπαριέρες σε πολλούς δρόμους για τους μοτοσικλετιστές μας που είναι η πλέον ευάλωτη ομάδα. Να τους πείσουμε να φοράνε κράνος και να είμαστε πάρα πολύ αυστηροί στις ποινές όταν δεν το φοράνε. Να βεβαιωθούμε ότι τα κράνη που φοράνε τηρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές και δεν είναι για το θεαθήναι.
Και το κυριότερο, θα πρέπει να κατανοήσουμε τον τρόπο που σκέφτεται ο νεαρός οδηγός που αρέσκεται στην ταχύτητα και να τον «οδηγήσουμε» εκτός δρόμων, στις πίστες. Τρόποι υπάρχουν, απλά η Πολιτεία δεν τους αναγνωρίζει. Οι κάμερες ταχύτητας δεν θα σταματήσουν την υπερβολική ταχύτητα ούτε τα θανατηφόρα, αλλά την ταχύτητα άνω του ορίου. Αυτό, σημειώστε το.