Η πρόταση αποτελεί μέρος της αναθεώρησης της Οδηγίας για τα Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (End of Life Vehicles – ELV), η οποία ρυθμίζει την αποσυναρμολόγηση και την ανακύκλωση αυτοκινήτων στην Ε.Ε.
Στόχος είναι να αυξηθεί ο περιβαλλοντικός χαρακτήρας της διαδικασίας, αλλά για πρώτη φορά, το ανθράκονημα ταξινομείται ως επιβλαβές υλικό. Αν τελικά εγκριθεί, η απαγόρευση δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν το 2029, αφήνοντας χρονικό περιθώριο για προσαρμογές.
Το ανθράκονημα έχει γίνει αναπόσπαστο υλικό στη βιομηχανία, χρησιμοποιούμενο κυρίως στην αεροναυπηγική, στις ανεμογεννήτριες, σε ορισμένα εξαρτήματα μοτοσικλετών αλλά και σε πολλά αυτοκίνητα – ιδιαίτερα σε premium κατηγορίες.
Είναι πιο ελαφρύ από το αλουμίνιο και πιο ανθεκτικό από τον χάλυβα, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για τη μείωση του βάρους, ειδικά στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, όπου η μεγάλη μπαταρία προσθέτει σημαντικό βάρος. Η χρήση του βοηθά στη βελτίωση της αυτονομίας και της οδικής συμπεριφοράς.
Η ανησυχία της Ε.Ε. εστιάζει στον τρόπο απόρριψης του υλικού. Κατά την ανακύκλωση ή την καύση του, τα νήματα ανθρακονήματος μπορεί να διασκορπιστούν στον αέρα, προκαλώντας προβλήματα στον εξοπλισμό και ενδεχομένως ερεθισμούς σε ανθρώπινους ιστούς.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που επενδύουν συστηματικά στο ανθράκονημα ενδέχεται να επηρεαστούν σημαντικά, ειδικά μάρκες όπως η McLaren, η οποία κατασκευάζει ολόκληρα πλαίσια από ανθράκονημα, αλλά και κατασκευαστές ηλεκτρικών μοντέλων υψηλής απόδοσης.
Οι ιαπωνικές εταιρείες Toray Industries, Teijin και Mitsubishi Chemical, που ελέγχουν πάνω από το 50% της παγκόσμιας αγοράς, επίσης αναμένεται να δεχτούν ισχυρό πλήγμα, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό των πωλήσεών τους προέρχεται από την Ευρώπη.
Η παγκόσμια αγορά του ανθρακονήματος αποτιμήθηκε σε 5,48 δισ. δολάρια το 2024 και εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 17,08 δισ. μέχρι το 2035, σύμφωνα με εκτίμηση της Roots Analysis. Από αυτή, περίπου το 10% έως 20% αφορά την αυτοκινητοβιομηχανία, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί καθώς οι κατασκευαστές επιδιώκουν μείωση του βάρους.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν η Ευρώπη πράγματι θα προχωρήσει σε αυτή την απαγόρευση, ή αν θα περιοριστεί σε αυστηρότερους κανόνες διάθεσης και ανακύκλωσης του υλικού. Μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν λίγα χρόνια για να βρουν εναλλακτικές ή να προσαρμόσουν τις διαδικασίες τους.
Ο Τραμπ παίζει με τα νεύρα των Ευρωπαίων
Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να απολαμβάνει το να κρατά σε αγωνία την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία.
Αρχικά απείλησε με την επιβολή δασμών 50% σε ευρωπαϊκά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, από την 1η Ιουνίου.
Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές, που ήδη βρίσκονται υπό καθεστώς προσωρινής ελάφρυνσης 90 ημερών με 10% δασμούς, ανέμεναν μια αύξηση στο 20% από τις 9 Ιουλίου.
Αντ’ αυτού, ο Αμερικανός πρόεδρος αιφνιδίασε με την ανακοίνωση της πενταπλάσιας επιβάρυνσης και λίγες μέρες μετά έκανε πίσω.
Η αλλαγή πλεύσης ήρθε μετά από τηλεφωνική συνομιλία με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Είχαμε μια πολύ ωραία συνομιλία και συμφώνησα να μεταθέσω την απόφαση», δήλωσε ο Τραμπ, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.
Η αναβολή έως τις 9 Ιουλίου δεν έφερε ιδιαίτερη ανακούφιση στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, που βιώνουν έντονη αβεβαιότητα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Volvo προειδοποίησε ότι ενδέχεται να σταματήσουν οι εξαγωγές του ηλεκτρικού EX30 από το Βέλγιο στις ΗΠΑ, αν δεν υπάρξει συμφωνία.
Αντιδράσεις προκάλεσε και η προνομιακή μεταχείριση της Βρετανίας, που διαπραγματεύτηκε 10% δασμούς, σε αντίθεση με τις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες που εξακολουθούν να επιβαρύνονται, παρά την ένταξή τους στη συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά.
Το ερώτημα παραμένει: πρόκειται για διαπραγματευτικό τέχνασμα ή για ένα ακόμη επεισόδιο στην ασταθή εμπορική στρατηγική του Τραμπ; Το μόνο σίγουρο είναι ότι κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος.