Η πρόταση αποτελεί μέρος της αναθεώρησης της Οδηγίας για τα Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (End of Life Vehicles – ELV), η οποία ρυθμίζει την αποσυναρμολόγηση και την ανακύκλωση αυτοκινήτων στην Ε.Ε.
Στόχος είναι να αυξηθεί ο περιβαλλοντικός χαρακτήρας της διαδικασίας, αλλά για πρώτη φορά, το ανθράκονημα ταξινομείται ως επιβλαβές υλικό. Αν τελικά εγκριθεί, η απαγόρευση δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν το 2029, αφήνοντας χρονικό περιθώριο για προσαρμογές.
Το ανθράκονημα έχει γίνει αναπόσπαστο υλικό στη βιομηχανία, χρησιμοποιούμενο κυρίως στην αεροναυπηγική, στις ανεμογεννήτριες, σε ορισμένα εξαρτήματα μοτοσικλετών αλλά και σε πολλά αυτοκίνητα – ιδιαίτερα σε premium κατηγορίες.
Είναι πιο ελαφρύ από το αλουμίνιο και πιο ανθεκτικό από τον χάλυβα, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για τη μείωση του βάρους, ειδικά στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, όπου η μεγάλη μπαταρία προσθέτει σημαντικό βάρος. Η χρήση του βοηθά στη βελτίωση της αυτονομίας και της οδικής συμπεριφοράς.
Η ανησυχία της Ε.Ε. εστιάζει στον τρόπο απόρριψης του υλικού. Κατά την ανακύκλωση ή την καύση του, τα νήματα ανθρακονήματος μπορεί να διασκορπιστούν στον αέρα, προκαλώντας προβλήματα στον εξοπλισμό και ενδεχομένως ερεθισμούς σε ανθρώπινους ιστούς.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που επενδύουν συστηματικά στο ανθράκονημα ενδέχεται να επηρεαστούν σημαντικά, ειδικά μάρκες όπως η McLaren, η οποία κατασκευάζει ολόκληρα πλαίσια από ανθράκονημα, αλλά και κατασκευαστές ηλεκτρικών μοντέλων υψηλής απόδοσης.
Οι ιαπωνικές εταιρείες Toray Industries, Teijin και Mitsubishi Chemical, που ελέγχουν πάνω από το 50% της παγκόσμιας αγοράς, επίσης αναμένεται να δεχτούν ισχυρό πλήγμα, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό των πωλήσεών τους προέρχεται από την Ευρώπη.
Η παγκόσμια αγορά του ανθρακονήματος αποτιμήθηκε σε 5,48 δισ. δολάρια το 2024 και εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 17,08 δισ. μέχρι το 2035, σύμφωνα με εκτίμηση της Roots Analysis. Από αυτή, περίπου το 10% έως 20% αφορά την αυτοκινητοβιομηχανία, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί καθώς οι κατασκευαστές επιδιώκουν μείωση του βάρους.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν η Ευρώπη πράγματι θα προχωρήσει σε αυτή την απαγόρευση, ή αν θα περιοριστεί σε αυστηρότερους κανόνες διάθεσης και ανακύκλωσης του υλικού. Μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν λίγα χρόνια για να βρουν εναλλακτικές ή να προσαρμόσουν τις διαδικασίες τους.
Euro 5 τέλος στην Ιταλία! Μπλόκο στα diesel από το φθινόπωρο!
Από τη 1η Οκτωβρίου 2025, τίθεται σε ισχύ απαγόρευση κυκλοφορίας για τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα προδιαγραφών Euro 5, σε μια από τις πιο τουριστικές περιοχές της Ιταλίας, επηρεάζοντας χιλιάδες οδηγούς, ακόμη και αν διαθέτουν «πράσινη» κάρτα κυκλοφορίας.
Η απαγόρευση αφορά τα Euro 5 diesel που κυκλοφόρησαν μεταξύ Σεπτεμβρίου 2011 και Σεπτεμβρίου 2015, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον VW Golf 7 με κινητήρες 1.6 TDI και 2.0 TDI. Παρότι αρκετά από αυτά τα μοντέλα πληρούν υψηλά πρότυπα ρύπων και είναι εξοπλισμένα με σύγχρονα φίλτρα, ο νέος περιβαλλοντικός σχεδιασμός τα θέτει εκτός αστικών περιοχών.
Η απαγόρευση ισχύει για καθημερινές, από Δευτέρα έως Παρασκευή, μεταξύ 08:30 και 18:30, και καλύπτει όλες τις πόλεις της περιοχής με πληθυσμό άνω των 30.000 κατοίκων. Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και επαγγελματικά οχήματα άνω των 3,5 τόνων, με ακόμη αυστηρότερες ποινές – πρόστιμα που φτάνουν τα 500 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο στην περιοχή υπάρχουν περίπου 250.000 Euro 5 diesel αυτοκίνητα, που αντιστοιχούν σε περίπου 8% του συνόλου του τοπικού στόλου. Η εφαρμογή των περιορισμών δεν είναι απλή υπόθεση, καθώς στην Ιταλία δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη «οικολογική» σήμανση όπως στις ζώνες χαμηλών ρύπων σε άλλες χώρες, γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με τους ελέγχους και την επιβολή προστίμων.
Όποιος παραβιάσει τον περιορισμό κινδυνεύει με πρόστιμο 168 ευρώ, ενώ σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε δύο χρόνια προβλέπεται αυστηρότερη τιμωρία: μεγαλύτερα χρηματικά πρόστιμα και αφαίρεση διπλώματος από 15 έως και 30 ημέρες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η απαγόρευση είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο του 2023, αλλά αναβλήθηκε έπειτα από κυβερνητική παρέμβαση. Πλέον εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στη Βόρεια Ιταλία, που περιλαμβάνει τις περιφέρειες Πιεμόντε, Λομβαρδία, Εμίλια-Ρομάνια και Βένετο.
Πρόκειται για την περιφέρεια του Πιεμόντε, μια από τις ιστορικές και γαστρονομικά πλούσιες περιοχές της Ιταλίας, με πρωτεύουσα το Τορίνο και έντονο αυτοκινητιστικό παρελθόν.