Ποιός είναi ο κανόνας για την πλευρά οδήγησης; Πως δημιουργήθηκε;

Σε ορισμένες χώρες του κόσμου οδηγούν από την δεξιά πλευρά του δρόμου, ενώ σε άλλες οδηγούν από την αριστερή. Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί γίνεται αυτό; Δεν είναι μια αυθαίρετη επιλογή, αλλά υπήρχαν συγκεκριμένοι λόγοι, που ταξιδεύουν πολύ πίσω στον χρόνο, πολύ πριν ο άνθρωπος εφεύρει το αυτοκίνητο.

Τα πάντα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της εποχής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με τους Ρωμαίους να κατασκευάζουν τότε το μεγαλύτερο οδικό δίκτυο. Σε αυτούς τους δρόμους κινούνταν μεγάλος όγκος ανθρώπων και ζώων. Υπήρξε λοιπόν η ανάγκη να θεσπιστούν κανόνες που να ρυθμίζουν την κίνηση. Έτσι οι Ρωμαίοι επέλεξαν τα άλογα και τα οχήματα της εποχής, να κινούνται από την αριστερή πλευρά του δρόμου.

Ο κανόνας αυτός συνεχίστηκε και στον μεσαίωνα, κυρίως επειδή οι ταξιδιώτες της εποχής ήταν οπλισμένοι με σπαθιά, με έναν δεξιόχειρα να έχει την θήκη του σπαθιού του στα αριστερά του σώματός του. Έτσι ήταν πάντα “έτοιμος να τραβήξει το σπαθί του” σε περίπτωση που απειλούνταν από κάποιον ληστή.

Η αλλαγή στον κανόνα αυτόν, έγινε στις ΗΠΑ στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν οι εμπορικές αλλά και οι επιβατικές άμαξες ήταν μεγάλες σε μέγεθος και κινούνταν με πολλά άλογα. Ο αμαξάς για να μπορεί να έχει τον καλύτερο έλεγχο των αλόγων, καθόταν συνήθως στο τελευταίο αριστερά άλογο, προκειμένου να μπορεί να χειρίζεται το λάσο με το δεξί του χέρι και να καθοδηγεί τα άλογα. Λόγω της θέσης του αυτής, εάν βρισκόταν πίσω από άλλη πιο αργή άμαξα, δεν είχε οπτικό πεδίο για να δει εάν μπορεί να προσπεράσει ή όχι. Έτσι οι Αμερικάνοι αμαξάδες άρχισαν να κινούνται στην δεξιά πλευρά του δρόμου και το 1792, όταν θεσπίστηκαν οι πρώτοι κανόνες οδικής συμπεριφοράς στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, θεσπίστηκε ο νόμος που όριζε τα οχήματα να κινούνται στη δεξιά λωρίδα.

Στην Ευρώπη η αλλαγή έγινε από τον Ναπολέοντα, ο οποίος αποφάσισε τα οχήματα να κινούνται στη δεξιά λωρίδα. Μην ρωτάς γιατί πήρε την απόφαση αυτή. Για τον Ναπολέοντα μιλάμε. Όλοι οι Ευρωπαίοι ακολούθησαν την απόφαση του Ναπολέοντα, εκτός από τους Άγγλους, οι οποίοι δεν υιοθέτησαν την απόφαση του Ναπολέοντα, καθώς οι μεγάλες άμαξες δεν ήταν λειτουργικές στους μικρούς δρόμους της αγγλικής επικράτειας.

Όταν τα Ευρωπαϊκά κράτη ξεκίνησαν να ιδρύουν αποικίες σε όλο τον κόσμο, πήγαν στα μέρη αυτά και τους νόμους τους. Κάπως έτσι στη Κύπρο, στην Ινδία και στην Αυστραλία, χώρες που ήταν κάποτε αποικίες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, οδηγούν από την αριστερή πλευρά -άρα το τιμόνι βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του οχήματος.

Του Στέλιου Κυθρεώτη

Κάθε φορά που φθάνω σε έκθεση κλασικών αυτοκινήτων στο εξωτερικό, νιώθω μια απέραντη χαρά που βρίσκομαι μαζί με χιλιάδες άλλα άτομα τα οποία, όπως κι εγώ, λατρεύουν το αυτοκίνητο. Πόσο μάλλον όταν πηγαίνω στην έκθεση Automotoretro στο Τορίνο η οποία τα τελευταία χρόνια δημιούργησε και το κομμάτι Automotoracing το οποίο μοιάζει με το δικό μας, Boyz Stuff.

Δυστυχώς, στην Κύπρο το κλασικό αυτοκίνητο και γενικότερα το χόμπι του αυτοκινήτου και του motorsport, είναι παρεξηγημένο. Είμαστε γενικά σαν λαός πολύ απληροφόρητοι στην πλειοψηφία μας σε ότι αφορά στο κλασικό αυτοκίνητο και εντελώς άσχετοι με τον τρόπο που σκέφτεται το κοινό που έχει πάθος με τα γρήγορα ή όμορφα ή κλασικά αυτοκίνητα. Σαν κύπριοι, με την εξαίρεση κάποιων χιλιάδων φίλων που άλλοι ασχολούνται με τα κλασικά και άλλοι με το tuning ή την ταχύτητα, ή κάτι σχετικό, είμαστε λαός της μάππας.

Έχω περάσει από πολλές εκφάνσεις της αυτοκινητιστικής κουλτούρας, ξεκινώντας βέβαια από τον δρόμο, τις κόντρες (ναι, το παραδέχομαι) σε Κύπρο και κυρίως στην Ελλάδα. Φυσικά, την εποχή μας δεν υπήρχαν πίστες, και όσοι τρέχαμε, το κάναμε – λανθασμένα - στους δρόμους, δυστυχώς.

Όντας στην Ιταλία στην Έκθεση Automotoretro και βλέποντας δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες να απολαμβάνουν τα αυτοκίνητα, να ψάχνουν ανταλλακτικά για το αγαπημένο τους κλασικό, το θέαμα στην "αρένα" ακόμη και μέσα στα χιόνια αλλά και τα «μοτιφαρισμένα» αυτοκίνητα παρέα με την Αστυνομία, τους carabinieri και το στρατό που λαμβάνουν μέρος στην έκθεση δίπλα από τους νεαρούς με τις μοτίφες, αναρωτιέμαι τι πάει λάθος σε αυτό τον τόπο. Στην Κύπρο του μέσου, των δήθεν, του ξερόλα και του επιδειξία, το αυτοκίνητο έχει παρεξηγημένο ρόλο. Πόσο μάλλον το κλασικό..."πετάσσεις τα λεφτά σου στα παλιαυτοκίνητα", "εγώ χωρίς αιρ-κοντίσιον εν αντέχω" και τέτοια... Και η Πολιτεία, να το "παλεύει" τα τελευταία χρόνια, μπας και αναγνωρίσει αυτό που στο εξωτερικό είναι αντικείμενο θαυμασμού, ιστορία, πολιτισμός.

Βλέποντας εδώ στην έκθεση χιλιάδες βιβλία για κλασικά, λάτρεις να συζητάνε για ένα μοντέλο με τις ώρες, αλλά και τις παρέες των νεαρών δίπλα από τα μοτιφαρισμένα τους, στεναχωριέμαι γιατί μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης στο χώρο, περιοδικά, εκδηλώσεις, άρθρα, εκπομπές στην τηλεόραση, το Boyz Stuff, Cento Miglia, συμμετοχές σε αγώνες, την πίστα κλπ, δεν έχει αλλάξει σημαντικά το τοπίο στην Κύπρο. Ενώ η μάππα είναι παντού αποδεκτή, παρά τις πρόσφατες συλλήψεις για στημένα παιγνίδια και την κομματικοποίηση του χώρου, το πάθος για το αυτοκίνητο εξακολουθεί να είναι παρεξηγημένο. Αποδεχόμαστε από μερικούς νεαρούς να κλείνουν κεντρικούς δρόμους όποτε κερδίσει η ποδοσφαιρική τους ομάδα, αλλά θυμώνουμε αν μια εξάτμιση κατά την κρίση μας κάνει περισσότερο θόρυβο από ότι ενοχλεί την γαλήνη μας έστω κι αν βάσει νόμου δεν είναι μέχρι ενός ορίου παράνομο...

Η έκθεση

Εδώ στην Ιταλία, τριγυρνώντας σε μια τέτοια μεγάλη έκθεση, νιώθεις σίγουρα πως οι κόποι σου να σώσεις ένα αυτοκίνητο από βέβαιη καταστροφή, τα λεφτά που ξοδεύεις σε αυτό και η προσωρινή απώλεια των ανέσεων σου όταν οδηγείς κλασικό, αξίζουν τον κόπο. Εδώ βρίσκεσαι σε ένα περιβάλλον αυτοκινητιστικό με άλλες 70,000 ομοϊδεάτες, κόσμος ο οποίος περπατώντας ήσυχα απολαμβάνει το πάθος του. Και στην έκθεση, με φωτογραφίες να προσπαθείς να συνεννοηθείς με τους Ιταλούς για το εξάρτημα που αναζητάς, και δίπλα τα αυτοκίνητα που ονειρευόσουνα μικρός ή παρακολουθούσες στους αγώνες να εκτίθενται εκεί το ένα μετά το άλλο...

Άσε που αν δει κάποιος την ενασχόληση με τα κλασικά από οικονομικής άποψης, στην ουσία πρόκειται για επένδυση γιατί τα κλασικά αυτοκίνητα είναι βάσει μελέτης η Νο.1 επένδυση στην κόσμο τα τελευταία χρόνια. Δες σχετικό άρθρο στην Telegraph εδώ.

Το πως σκέφτεται ένας παθιασμένος του αυτοκινήτου, δεν μπορώ να σας το περιγράψω. Το τι σημαίνει να γυρνάς το κεφάλι σου πίσω κάθε φορά που απομακρύνεσαι από το αγαπημένο σου αυτοκίνητο, το ότι το σταθμεύεις σε σημείο για να μπορείς το βλέπεις από το μπαλκόνι, η ανοχή της ταλαιπωρίας όταν χαλάει η κλειδαριά, το τιμόνι που είναι τόσο σφιχτό και ιδανικό για να δυναμώνεις τους δικέφαλους... Αλλά και γενικότερα, το πως νιώθει ο οδηγός μιας BMW Μ2 όταν αλλάζει ταχύτητα ή ανεβάζει στροφές, πόσο ενθουσιάζει τον οδηγό το "γουσς" της τουρμπίνας, το γουργουρητό των διπλών weber σε παλαιότερα μοντέλα, το "πιντωμένο" ανέβασμα ταχυτήτων, το late braking και η στροφή με τα όσα στο καρτ... δεν περιμένω να το κατανοήσουν όλοι, αλλά τουλάχιστον να το σεβαστούν.

Παλεύω καθημερινά ούτως ώστε και στην Κύπρο να υπάρξουν όλο και περισσότεροι που θα καταλάβουν τον τρόπο σκέψης του «κοντράκια», του μοτίφα, του γρήγορου, του ραλλίστα, του λάτρη του κλασικού. Δεν υποστηρίζω το να τρέχει κάποιος στο δρόμο. Κατανοώ όμως γιατί κάποιοι το κάνουν – το έκανα κι εγώ νεαρότερος. Τώρα, υπάρχουν πίστες, motorsport.

Το αυτοκίνητο δεν είναι μόνο «πελλάρα» ή κόντρα. Είναι τρόπος ζωής για κάποιους που μπορεί να μην είμαστε ούτε κυνηγοί, ούτε της μάππας, ούτε καν του ποτού, χωρίς να μειώνω κάτι από αυτά. Απλά εξηγώ ότι, ιδιαίτερα τα κλασικά αυτοκίνητα, είναι μια κουλτούρα ζωής, ένα χόμπι που προϋποθέτει ώρες, υπομονή, κάποια λεφτά όπως οτιδήποτε άλλο, αλλά και πάρα πολύ σεβασμό. Όπως ένα διατηρητέο κτίριο, ένα μουσείο, μια θεατρική παράσταση, ένα παππού που διηγείται ιστορίες...

Στέλιος Κυθρεώτης

Editorial

Ποιός είναi ο κανόνας για την πλευρά οδήγησης; Πως δημιουργήθηκε;

Το πάθος για τα αυτοκίνητα – Τι δεν βλέπει ο μέσος κυπραίος και τα “παλιοσίδερα”